Deze reisorganisatie laat als eerste de echte prijs van vliegen zien
Vliegen is spotgoedkoop: je kunt al voor een paar tientjes op en neer naar Spanje. Maar hoe eerlijk is die prijs? Dat vroeg duurzame reisorganisatie Better Places zich ook af. Zij sloegen de handen ineen met Impact Institute en berekenden als eerste de echte prijs van vliegen
Vijfhonderdtachtig euro. Dat is de prijs die je bovenop je ticket van Amsterdam naar Bangkok moet rekenen. Het zijn de kosten voor de klimaatschade en luchtvervuiling die jouw retourtje vakantieland veroorzaakt. In de prijs die je nu betaalt voor een vliegticket worden de kosten voor de negatieve effecten van je vlucht niet meegerekend. Terwijl die kosten er wel zijn voor anderen of toekomstige generaties. Denk maar aan de zorgkosten voor mensen die longproblemen krijgen door luchtvervuiling. Tel de prijs van de negatieve effecten op bij de prijs die je nu betaalt en je weet wat de echte prijs is.
Betere keuzes door de echte prijs
Oprichter Saskia Griep legt uit: “We zien dat de effecten van klimaatverandering steeds extremer worden en de tijd om erger te voorkomen dringt. CO2-compensatie was een leuk idee, maar het werkt niet. We móeten minder vliegen.” Op de website van Better Places kunnen reizigers voortaan de echte prijs van het vervoer naar hun vakantieland zien. “We hopen dat reizigers andere keuzes maken als ze zien wat de effecten van hun vliegreis zijn op het milieu en de maatschappij. Bijvoorbeeld door met de trein naar Spanje te gaan, omdat de echte prijs van een treinkaartje veel lager is dan de echte prijs van een vliegticket.”
Onderdeel van een bredere beweging
Het informeren van consumenten over de echte prijs van producten is de afgelopen jaren in versnelling gekomen. Er zijn al supermarkten die echte prijzen laten zien bij producten in het schap. Naast voedsel zijn er ook voorbeelden bij kleding, zoals de echte prijs van een spijkerbroek. De organisatie True Price onderzoekt al jaren de verborgen kosten van producten en diensten. Michel Scholte, medeoprichter van True Price, geeft aan: “Het bewustzijn over de echte prijs van onze aankopen is definitief doorgebroken; nu is het de vraag wat we ermee gaan doen. Als je reist, probeer minder lange afstanden af te leggen en waar mogelijk met de trein.”
Verborgen kosten van vliegen
Voor het berekenen van de echte prijs van vliegen heeft Better Places de True Price methodologie ingezet. De berekeningen zijn op basis van het True Price Framework uitgevoerd en de kosten zijn vervolgens met de True Price monetariseringsfactoren bepaald. Saskia: “We moesten eerst bepalen welke verborgen kosten we in kaart wilden brengen. Uit de lange lijst hebben we voor nu de twee belangrijksten gekozen: bijdrage aan klimaatverandering en luchtvervuiling.” Wat Saskia betreft is dit pas het begin. “Er zijn kosten die we op dit moment niet kunnen berekenen, maar die wel belangrijk zijn. Denk aan de gezondheidsschade door geluidsoverlast of het verlies van biodiversiteit. Die kosten meenemen in de echte prijs is de volgende stap.”
Vliegen alleen voor de elite
Saskia hoort vaak de zorg dat duurdere vliegtickets alleen betaalbaar zijn voor de allerrijksten. “Vliegen was altijd al voor de elite. Zelfs met spotgoedkope vliegtickets heeft tachtig procent van de wereldbevolking nog nooit gevlogen. In Nederland maakt acht procent van de mensen veertig procent van de vluchten. Tegelijkertijd zijn het de armste mensen die de ergste gevolgen van de opwarming zullen voelen. Het is alleen maar eerlijk als veelvliegers de echte prijs betalen. Of beter nog: minder gaan vliegen.” Wat Saskia betreft mag de prijs dus flink omhoog: “Dan worden treinkaartjes vanzelf aantrekkelijker. Het extra geld kan gebruikt worden voor innovatie en om de schade die het vliegen veroorzaakt goed te maken.”
Niet duurder, maar duurzamer
Voor nu gebruikt de reisorganisatie de echte prijs vooral voor bewustwording. “Het doel van de echte prijs is niet om alles duurder te maken, maar om ervoor te zorgen dat producten en diensten minder schadelijk worden. Daarvoor moet je eerst weten wat de verborgen kosten zijn. Hoe minder schade er bij de productie en uitvoering aangericht wordt, hoe lager de echte prijs. Het berekenen van de echte prijs van je vliegticket is de eerste stap naar een eerlijker systeem, met als ultieme doel een leefbare planeet voor iedereen.”